Hoạt động cơ sở

Khám phá cách chăm sóc vườn tiêu hữu cơ tại nông hộ và các hợp tác xã

 

Liên kết để sản xuất sạch theo tiêu chuẩn quốc tế đang là xu hướng của các hộ dân trồng tiêu. Do không sử dụng phân, thuốc hóa học, chỉ sử dụng phân chuồng, phân hữu cơ, nên chi phí sản xuất tiêu đã giảm đáng kể, giá bán lại cao hơn nhiều so với tiêu sạch và tiêu thường trước đây.

 

Những hộ thành viên canh tác cây tiêu trên diện tích này phải tuân thủ nghiêm ngặt sự chỉ đạo của Hội đồng quản trị, sự hướng dẫn của bộ phận kỹ thuật và sự giám sát chặt chẽ của ban kiểm soát môi trường.

 

Vườn tiêu hữu cơ

 

Trồng tiêu theo hướng hữu cơ không lạm dụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật để chăm sóc vườn tiêu nữa mà chủ yếu sử dụng chế phẩm sinh học của các viện nghiên cứu. Cây ít bệnh, năng suất hạt tiêu được nâng lên, trung bình đạt từ 3 - 4 tấn, chăm sóc tốt đạt từ 5 tấn trở lên. Khi thu hoạch, tỷ lệ trái chín chiếm trên 90% và được phơi, sấy, đóng bao bì bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm.

 

Các chế phẩm sinh học giúp phòng trừ tuyến trùng, nấm bệnh hại rễ hồ tiêu hiệu quả nên cây trồng phát triển tốt. Cũng từ khi sản xuất theo hướng hữu cơ, nguồn nước tự nhiên vùng canh tác tiêu không còn bị ô nhiễm như trước đây nữa. Tỷ lệ cây bị chết giảm khoảng 50% so với bón phân hóa học, còn chi phí thấp hơn từ 30 - 50% tùy từng loại. 

 

Với mong muốn chia sẻ, kết nối thị trường và tạo ra sản phẩm chất lượng, an toàn cho người tiêu dùng, sản phẩm tiêu hữu cơ đều được các công ty thu mua và xuất khẩu, còn nội địa khó tiêu thụ hoặc tiêu thụ được nhưng bằng giá với tiêu được trồng theo quy trình thông thường. Mình sản xuất ra sản phẩm tốt nhưng khó quá, vì nếu bán với giá như tiêu thường  người sản xuất sẽ bị lỗ. Việt Nam cũng chưa có một bộ chứng nhận cho các sản phẩm hữu cơ, trên thị trường tiêu thường và tiêu hữu cơ được bán lẫn lộn nên vẫn có sự nhập nhằng.

Sản phẩm tiêu hữu cơ được một số công ty thu mua và xuất khẩu sang nước ngoài dưới thương hiệu và nhãn mác của công ty. thật buồn. Nhưng để người nông dân tự mình lấy được chứng chỉ của nước ngoài tốn kém và không thể thực hiện được. 

 

Quy trình canh tác an toàn

 

A. Xử lý đất và hom giống :

      1. Cần phơi đất trước khi sử dụng.

      2. Đất được trộn với chế phẩm hoặc Trichoderma (250 g chế phẩm + 25 kg phân trộn hữu cơ)

      3. Dây tiêu nhân có thể phun các chế phẩm phân bón lá hữu cơ để kích thích sinh trưởng nhanh.

 

B. Trồng tiêu trên cây trụ sống (bao gồm cây bình linh, đỗ quyên, lồng mức, muồng cườm…): giúp giữ cân bằng sinh thái trong vườn tiêu, giảm tỷ lệ tiêu chết do dịch bệnh, giảm chi phí đầu tư 40-50% khi trồng mới vườn tiêu so với trụ gỗ, trụ bê-tông hoặc bồn gạch xây, nhất là giảm nạn phá rừng để lấy trụ gỗ trồng tiêu. 

 

C. Tiêu giống : tiêu trồng bằng hom thân cắt ba lần cách ngọn khoảng 20-30cm, lần đầu 5-6 tháng sau khi trồng, lần hai khi tiêu được 13-14 tháng và lần ba khi tiêu được 21-22 tháng. Việc tạo tán giúp cây tiêu cho nhiều dây thân (6-10 dây/trụ), tiêu phủ đều trụ và cho nhiều cành ác, tăng năng suất ngay những vụ đầu.

 

Thường xuyên tỉa cành treo và cành lươn giúp cây tiêu có đủ dinh dưỡng để nuôi quả. Sau mỗi vụ thu hoạch cắt bỏ các cành tiêu có biểu hiện sâu bệnh, cành già cỗi, cành có lá chạm mặt đất giúp cây tiêu sinh trưởng khoẻ hơn và ít nhiễm nấm bệnh phát sinh từ đất. Tuỳ theo mức sinh trưởng của cây trụ sống, việc cắt tỉa cành cây trụ sống 3-4 lần trong mùa mưa giúp vườn tiêu thông thoáng, giảm thiệt hại do sâu bệnh, tăng ánh sáng cho cây tiêu quang hợp, từ đó tăng năng suất vườn tiêu.

 

Dọn cỏ cho tiêu

 

D. Bón phân cho hồ tiêu : là một giải pháp quan trọng để giúp tiêu phát triển tốt, đảm bảo năng suất, chất lượng của hạt tiêu thành phẩm sau này. Khử trùng dụng cụ cắt hom tiêu và tạo tán, tỉa cành cây tiêu bằng các dung dịch sát khuẩn 

Trong giai đoạn kiến thiết cơ bản (năm thứ 2 và 3) giúp cây ra cành và ra lá mạnh . Trong giai đoạn kinh doanh (năm thứ 4 trở đi), sử dụng một số loại phân hữu cơ, chế phẩm sinh học phù hợp với từng giai đoạn sinh trưởng phát triển của cây tiêu, giúp phát triển cành lá vào giai đoạn ra hoa, tăng kích thước và độ đồng đều của hạt.

 

E. Tưới tiêu vào mùa khô : áp dụng biện pháp tưới nhỏ giọt hoặc tưới phun mưa dưới tán sẽ giảm được 30-40% lượng nước tưới, 20-30% công bơm tưới và 15-20% năng lượng dùng cho bơm tưới so với kỹ thuật tưới bồn truyền thống của nông dân trồng tiêu vùng Đông Nam Bộ và Tây Nguyên.

Làm cỏ quanh gốc tiêu ba lần: sau khi vào mùa mưa một tháng, giữa mùa mưa và một tháng trước cuối mùa mưa; chỉ làm sạch cỏ trong vòng bán kính 30-50cm quanh gốc tiêu tùy theo tuổi của vườn tiêu, không làm sạch cỏ giữa các trụ tiêu nhằm hạn chế nước chảy tràn trong mùa mưa phát tán nấm bệnh gây hại. Việc trồng cây che phủ đất như cây lạc dại, cỏ Stylo, ngoài tác dụng như không làm sạch cỏ còn tổng hợp một lượng đạm đáng kể cho đất hoặc có thể cắt định kỳ cỏ Stylo làm thức ăn cho trâu, bò. Vào mùa khô, dùng rơm rạ hoặc cỏ khô tủ quanh gốc tiêu giúp giữ ẩm, giãn chu kỳ và giảm lượng nước tưới.

 

Tưới nước cho cây tiêu

 

F. Vào mùa mưa : quy trình phòng trừ bệnh chết nhanh, chết chậm trên cây tiêu bằng biện pháp thiết kế mương/rãnh thoát nước cho vườn tiêu, xử lý đất trong hố trước khi trồng, dọn sạch thân lá cây bị bệnh đem chôn hoặc đốt, tăng cường phân hữu cơ có trộn nấm đối kháng giúp hạn chế mức độ thiệt hại do bệnh.

 

G. Thu hoạch và sau thu hoạch tiêu hữu cơ

 

Lúc thu hoạch không được phun bất kỳ hóa chất nào để trừ kiến đỏ. Trong lúc thu hoạch, toàn bộ gié tiêu được thu bằng tay khi thấy từ 1 – 2 hạt chuyển sang màu đỏ vàng sáng. Hạt được tách từ chùm/gié được thu hoạch và phơi dưới nắng khoảng 7-8 ngày, trên mặt sân xi măng sạch hoặc trên tầm cót đan bằng tre cho đến khi hạt được khô giòn. Trong khi phơi nắng hạt cần được đảo trộn đều đặn để khô đều hạt. Nếu không đảo trộn, có thể gây ra hiện tượng nhiễm mốc meo trên các hạt chưa khô làm cho chúng có màu xám rất kém mã. 

 

Để cho hạt tiêu có chất lượng tốt, quá trình làm tiêu tiệt trùng bằng nước sôi (chần) đơn giản có thể áp dụng cho ngay cả người trồng tiêu quy mô nhỏ. Với cách này, các gié tiêu vàng, hơi xanh đã chín được tách hạt sau khi thu hoạch. Hạt tiêu này sau khi rửa bằng nước sôi 80 -90 độ C sạch.

 

Lợi thế của việc sản xuất tiêu rửa sạch bằng nước sôi. 

 

      1. Tiêu tiệt trùng hạt chỉ cần 3-4 ngày khi phơi nắng, như vậy tiết kiệm nhiều thời gian,

      2. Hạt tiêu rửa sạch khi phơi khô có màu đen đồng đều rất hấp dẫn,

      3. Phương pháp rửa bằng nước sôi giảm nhiểm vi sinh vật và bụi bặm cho hạt tiêu và như vậy cho sản phẩm vệ sinh

 

 

Khám phá cách chăm sóc vườn tiêu hữu cơ tại nông hộ và các hợp tác xã

Khám phá cách chăm sóc vườn tiêu hữu cơ tại nông hộ và các hợp tác xã

Khám phá cách chăm sóc vườn tiêu hữu cơ tại nông hộ và các hợp tác xã

Khám phá cách chăm sóc vườn tiêu hữu cơ tại nông hộ và các hợp tác xã

Khám phá cách chăm sóc vườn tiêu hữu cơ tại nông hộ và các hợp tác xã

Khám phá cách chăm sóc vườn tiêu hữu cơ tại nông hộ và các hợp tác xã